Toegankelijkheid

Skip to main content

Doetinchem city centre 1200px

Amici summa res in vitae

 

Sociëteit De Vriendschap is een “heerensociëteit” in Doetinchem die tijdens Napoleontisch Nederland in 1812 werd opgericht. De sociëteit bestaat uit circa vijftig heren uit Doetinchem en omgeving die uit allerlei delen van de samenleving komen. Lidmaatschap is op uitnodiging en benodigt een ballotage. De leden hebben overwegend een boeiende levensloop en een breed interessegebied die past bij het karakter van de sociëteit.

borghuisElke donderdag om 17:00h is er een samenzijn in het restaurant Het Borghuis aan de Burg. van Nispenstraat in Doetinchem. Deze bijeenkomsten bieden de gelegenheid om in een vriendschappelijke sfeer met elkaar de maatschappelijke ontwikkelingen en andere intrigerende zaken te bespreken en te becommentariëren. Dit versterkt de wederzijdse banden en smeed hechte vriendschappen, wat de intentie is.

Meer weten? Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Hoe het begon

soldaat

Van 1810 tot 1813 was ons land ingelijfd bij Frankrijk en golden in ons land -dus ook in het toenmalige Doetinchem met zijn ongeveer 1.600 inwoners- de Franse voorschriften, waaronder de inschrijving en loting voor de militaire dienst, de conscriptie.Napoleon had voor zijn garderegimenten goed doorvoede soldaten nodig. Die waren te vinden in de gezinnen van welgestelde families. Het systeem van het stellen van plaatsvervangers (remplaçanten) waarbij iemand tegen betaling voor een ander de dienstplicht vervulde, voldeed niet meer. Notabelen in de stad die een zoon hadden in de "gevaarlijke" leeftijd, besloten deze te laten onderduiken in de Slangenburgse bossen.


Om deze knapen in leven te houden werd een "levenslijn"geformeerd waarlangs maaltijden en andere voor lijfsbehoud nuttige artikelen naar de onderduikers werden gebracht.
Nadat zij hun waren hadden afgeleverd kwamen de vaders voor overleg en een borrel in besloten kring bijeen en naar verluidt (in de archieven ontbreken gegevens over deze episode, zoals bij voorbeeld de exacte oprichtingsdatum) is hieruit in 1812 de sociëteit "De Vriendschap" voortgekomen. Latere besturen hebben 1 januari 1812 als de oprichtingsdatum in het Reglement vastgelegd. De eerste bijeenkomst werd gehouden in de bovenzaal van café De Bruijn op de hoek van de Markt en de Heezenstraat.

De verenigingsstructuur

Een stevige belemmering bij het weergeven van de historie van de sociëteit De Vriendschap is het ontbreken van het archief over de periode vanaf de oprichting tot 23 april 1852. De gangbare veronderstelling is, dat het archief de oorlogshandelingen in de periode 1940-1945 niet heeft overleefd. Het enige stuk dat uit die periode rest is de ledenlijst bij de oprichting.

De notulen van de buitengewone vergadering van 23 april 1852 zijn belangrijk omdat in die bijeenkomst een nieuw reglement werd vastgesteld.
Daaruit blijkt dat het doel van de vereniging inmiddels was geworden het in stand houden van de vriendenkring, vandaar de doelstelling "bevordering en veraangenamen van gezellig verkeer".
Het ledental van de vereniging was en is nog steeds onbepaald. Er waren destijds 3 categorieën leden: gewone leden, buitengewone leden en tijdelijke leden.
Onder gewone leden werden degenen verstaan die binnen de gemeente of een half uur buiten de stad woonden of elders hun winter- of vast zomerverblijf hielden dan wel burgerlijke ambtenaren die -hoewel elders wonende- ambtshalve binnen de gemeente moesten verblijven.
De moeizame omschrijving van deze categorie leden duidt erop dat men lieden op het oog had die men graag als lid wilde behouden of die men binnen wilde halen.

De tweede categorie werd gevormd door buitengewone leden die verder dan een half uur "afstands" woonden en die maar de helft van de contributie hoefden te betalen en dan waren er nog tijdelijke leden.
Tijdelijke leden waren personen die beroepshalve enige tijd in de stad verbleven. Doorgaans waren dat mensen die een tijdelijk onderkomen hadden gevonden bij gewone leden waarmee zij dan de Sociëteit konden bezoeken.